Tiếng ồn luôn là vấn đề được toàn xã hội quan tâm bởi nó ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của con người, đồng thời còn là thước đo để đánh giá văn hóa của xã hội hiện nay. Trong thời đại xã hội phát triển nhanh chóng như hiện nay, có quá nhiều âm thanh không mong muốn là điều khó tránh khỏi. Vậy tiếng ồn là gì? Hãy cùng Wise tìm hiểu về tiếng ồn và cách khắc phục tình trạng ô nhiễm tiếng ồn qua bài viết dưới đây!
1. Tiếng ồn là gì?
Tiếng ồn là những âm thanh không mong muốn. Gây khó chịu cho người nghe, ảnh hưởng tới quá trình làm việc và nghỉ ngơi. Hay nói cách khác tiếng ồn chính là những âm thanh không có giá trị hoặc âm thanh phát ra không đúng thời điểm, không phù hợp với mong muốn hay nhu cầu của người nghe.
Tiếng ồn vật lý là những dao động sóng âm với cường độ và tần số khác nhau, sắp xếp không có trật tự và được lan truyền trong môi trường đàn hồi. Đơn vị đo tiếng ồn là dB (Decibel).
2. Nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm tiếng ồn
- Từ hoạt động giao thông của con người, những phương tiện di chuyển như oto, xe máy, máy bay, tiếng động cơ, tiếng bóp còi,…
- Các hoạt động sản xuất từ khu công nghiệp, máy móc xây dựng
- Những hoạt động sinh hoạt như nói chuyện, tranh luận, bật nhạc, hát karaoke
- Các hoạt động mang tính chất tập thể: biểu tình, lễ hội, diễu hành
3. Tác hại của ô nhiễm tiếng ồn là gì?
Tiếng ồn diễn ra quá mức sẽ ảnh hưởng tới cả sức khỏe tâm lý, tầm thần và hành vi của con người. Chúng cản trở những hoạt động bình thường của con người như trò chuyện, nghỉ ngơi, gây cản trở, rối loạn và giảm chất lượng cuộc sống.
- Một chuỗi tiếng ồn liên tiếp với độ lớn khoảng 85 dB có thể gấy uy giảm thính thực, cơ chế của sự ảnh hưởng này là do tổn thương các nhung mao ở xoắn tai. Bởi vậy nên hạn chế để tai tiếp xúc với tiếng ồn 85 dB quá một tiếng mỗi ngày để tránh những tổn thương về màng nhĩ, giảm thính lực, giảm độ nhạy về âm thanh của tai.
- Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã chứng minh sự ảnh hưởng của huyết áp do tiếp xúc lâu dài với tiếng ồn từ 67-70 dB có nguy cơ tăng huyết áp và gia tăng tỉ lệ mắc bệnh động mạch vành. Ngoài ra, âm lượng trên 50 dB vào ban đêm có thể gây nhồi máu cơ tim do cơ thể sản xuất quá nhiều cortisol liên tục,
- Cơ quan Bảo vệ môi trường Mỹ cũng đã đề cập đến mối liên hệ giữa tiếng ồn và tình trạng dị tật ở thai nhi khi sản phụ sống ở nơi có tiếng ồn quá mức. Khi sản phụ tiếp xúc với tiếng ồn quá lớn hoặc quá lâu, mạch máu sẽ bị co lại, không đủ dưỡng khí cho thai nhi khiến trẻ sinh thiếu cân. Tiếng ồn cũng làm thay đổi một số hormone ở thai phụ gây ra ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của bào thai.
- Tiếng ồn làm ảnh hưởng tới thời gian nghỉ ngơi của con người, gây mất ngủ, suy sụp tinh thần, căng thẳng thần kinh và mệt mỏi kéo dài dẫn đến rối loại hành vi.
- Ô nhiễm tiếng ồn làm tăng nguy cơ tử vong của động vật hoang dã. Khi thay đổi cân bằng sinh học, ảnh hưởng đến di truyền và tiến hóa của các loại động vật. Đặc biệt là động vật biển khi chúng sử dụng âm thanh để giao tiếp, nhưng nay đã bị tiếng ồn do con người làm giảm khả năng giao tiếp bằng sóng âm đi.
4. Làm thế nào để đo được độ ồn?
Tại những khu vực hay vị trí khác nhau sẽ có mức độ tiếng ồn khác nhau, với những tác hại nghiêm trọng như đã nêu trên thì chúng ta cần phải đo tiếng ồn để biết được chính xác độ ồn tại nơi làm việc, trường học, bệnh viện, khu dân cư, qua đó tìm phương pháp hạn chế tiếng ồn để không gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
Tiếng ồn hay âm thanh sẽ được theo dõi liên tục khi đó chúng ta sẽ biết được mức âm thanh trung bình tại một khu vực theo giờ, ngày và một chu kỳ thời gian nhất định. Để đo được cường độ âm thanh của môi trường xung quanh, chúng ta có thể sử dụng máy đo độ ồn hoặc các ứng dụng trên điện thoại thông minh.
Sử dụng máy đo độ ồn
Máy đo độ ồn là thiết bị được thiết kế chuyên để đo các thông số của âm thanh như: cường độ, dải tần, mức âm của âm thanh, sau đó các kết quả sẽ được hiển thị trên màn hình. Có rất nhiều loại máy đo âm thanh chuyên dụng trên thị trường cùng với nhiều mức giá khác nhau, phù hợp với nhu cầu sử dụng của mỗi cá nhân.
Sử dụng các ứng dụng đo độ ồn
Hiện có rất nhiều ứng dụng được dùng để kiểm tra mức độ tiếng ồn của môi trường xung quanh trên App Store hay Google Play. Chúng sẽ biến chiếc điện thoại thông minh của bạn thành một thiết bị đo chuyên nghiệp, giúp bạn có thể biết chính xác độ ồn và áp lực âm thanh ở môi trường xung quanh vị trí của bạn.
5. Một số giải pháp giúp làm giảm tiếng ồn
Trong công nghiệp sản xuất:
- Quy hoạch những trang thiết bị, máy móc gây tiếng ồn ra một khu riêng biết, hạn chế sử dụng các thiết bị máy móc quá cũ gây tiếng ồn lớn
- Sử dụng tường cách âm cho nhà xưởng, trồng nhiều cây xanh cũng góp phần làm giảm thiểu tiếng ồn.
- Nếu phải làm việc trong môi trường có độ ồn cao liên tục thì nên chuẩn bị cho mình những thiết bị bảo hộ cá nhân như nút bịt tai, chụp tai, cần có chế độ nghỉ ngơi và tập luyện hợp lý để cơ thể được phục hồi.
Trong ngôi nhà của bạn:
- Sử dụng các chất liệu cách âm như kính, cửa, rèm, thảm hay sử dụng ốp tưởng bằng gỗ hoặc vải dày.
- Dán kín khe hở ở cửa, không sử dụng các thiết bị đã quá cũ.
- Những vật phát ra tiếng ồn như máy giặt, tủ lạnh, máy bơm, máy sấy… có thể di chuyển ra xa chỗ nghỉ ngơi của gia đình.
- Đối với máy hút bụi, nên chọn loại máy có độ ồn không vượt quá 80 dB.
Đối với giao thông:
- Hạn chế lượng phương tiện xe cộ lưu thông trên đường phố, đặt biển báo hạn chế bóp còi xe.
- Đối với máy bay có thể thay thế sử dụng bằng những động cơ không gây tiếng ồn.
